Bebeklerde Aşı ve İmmünoprofilaksi

Bu sitedeki tıbbi bilgiler yalnızca bilgi kaynağı olarak sunulmakta olup herhangi bir teşhis veya tedavi amacıyla kullanılmamalıdır.

Hepatit B virüsünün (HBV) yenidoğanlara bulaşmasını önlemek için etkili bir bağışıklama programı ve immünoprofilaksi uygulamaları hayati önem taşır.

1. Doğum Sonrası İlk Müdahale

Hepatit B Aşısı:

  • Doğumdan sonraki ilk 12 saat içinde bebeklere Hepatit B aşısı uygulanmalıdır.
  • İlk doz aşı, anneden bulaşan virüsü kontrol altına almak için kritik öneme sahiptir.

Hepatit B İmmünoglobulini (HBIG):

  • HBsAg pozitif annelerden doğan bebeklere, aşıyla eş zamanlı olarak Hepatit B immünoglobulini (HBIG) uygulanmalıdır.
  • HBIG, bebeğin bağışıklık sistemi tam olarak gelişene kadar pasif bir koruma sağlar.
  • HBIG, doğum sonrası farklı bir enjeksiyon bölgesine yapılmalıdır (aşıdan farklı bir kol veya bacak).

2. Aşı Programı

Sağlık Bakanlığı Önerisine Göre Bebeklerde Hepatit B Aşı Takvimi

Bebeklerde Hepatit B aşısı ulusal aşı takvimine göre toplam 5 doz olarak uygulanır:

  • 1. Doz: Doğumdan sonraki ilk 12 saat içinde uygulanır.
  • 2. Doz: Doğumdan sonraki 2. ayda, altılı karma aşının bir bileşeni olarak uygulanır.
  • 3. Doz: Doğumdan sonraki 4. ayda, altılı karma aşının bir bileşeni olarak uygulanır.
  • 4. Doz: Doğumdan sonraki 6. ayda, altılı karma aşının bir bileşeni olarak uygulanır.
  • 5. Doz: Doğumdan sonraki 18. ayda, altılı karma aşının bir bileşeni olarak uygulanır.

3. Yenidoğan Takibi

Bebekler, bağışıklık yanıtını değerlendirmek için aşı programı tamamlandıktan sonra test edilmelidir

  • 9-12 aylıkken HBsAg ve anti-HBs antikor düzeylerine bakılmalıdır. 9. Aydan önce bakılan testlerde (IG kullanılmışsa) yalancı pozitifli olabileceği unutulmamalıdır.

Sonuçlar:

  • Anti-HBs ≥10 mIU/mL: Bebeğin aşıya yanıt verdiğini ve korunduğunu gösterir.
  • Anti-HBs <10 mIU/mL: Bebeğin korunmadığını gösterir, bu durumda tekrar aşı yapılabilir.

4. Risk Durumlarına Göre Yaklaşım

HBsAg Negatif Anneler:

  • Yenidoğanlara rutin Hepatit B aşı programı uygulanır.
  • HBIG gerekli değildir.

HBsAg Pozitif Anneler:

  • Hem Hepatit B aşısı hem de HBIG yapılır.
  • Doğum sonrası bulaş riskini azaltmak için bu önlemler hayati önemdedir.

Anne HBsAg Durumu Bilinmiyorsa:

  • Doğum sonrası hemen Hepatit B aşısı yapılır.
  • Anne HBsAg pozitif çıkarsa HBIG en kısa sürede (tercihen ilk 7 gün içinde) uygulanır.

5. Emzirme

  • Hepatit B taşıyıcı annelerin bebeklerini emzirmesinde sakınca yoktur, ancak bebek mutlaka doğum sonrası aşı ve HBIG almalıdır.
  • Meme başında çatlak veya kanama varsa, bulaşma riski nedeniyle annenin uygun tedavi alması gerektiği belirtilmelidir.

6. Prematüre Bebekler

Prematüre (doğum ağırlığı <2000 gram) bebeklerde bağışıklık yanıtı daha düşük olabilir. Bu bebekler için özel aşı protokolü uygulanmalıdır:

  • Hepatit B taşıyıcı annelerin bebeklerini emzirmesinde sakınca yoktur, ancak bebek mutlaka doğum sonrası aşı ve HBIG almalıdır.
  • Doğumda yapılan ilk doz etkisiz olabilir, bu nedenle ek doz gereklidir.
  • Dozlar tamamlandıktan sonra bağışıklık testi yapılmalıdır.

7. İmmünizasyonun Önemi

  • Pasif Bağışıklık (HBIG): Doğum sırasında virüs bulaşmasını önlemek için kullanılır.
  • Aktif Bağışıklık (Aşı): Uzun süreli koruma sağlar.

8. Ek Öneriler

  • Aile Tarama ve Aşılama: Hepatit B taşıyıcısı olan annelerin diğer aile üyeleri de taranmalı ve gerekirse aşılanmalıdır.
  • Eğitim ve Bilgilendirme: Anneye, bebeğin bağışıklama programına uymanın önemi ve aşıların güvenliği hakkında bilgi verilmelidir.